Laatst bijgewerkt: 25 maart 2022
Het is een veelgestelde vraag: hoeveel weken zitten er nu eigenlijk in een jaar? Of hoeveel weken zitten er in een maand? Het antwoord daarop is niet zo simpel als je denkt, omdat het nooit alleen om gehele weken gaat. Een jaar of een maand houdt nooit precies na het eind van een week op. Het antwoord op de vraag is dus eigenlijk nooit een afgerond getal. Daarnaast is het natuurlijk ook niet ieder jaar hetzelfde. Oudjaar valt ieder jaar op een andere weekdag en dat geldt ook voor het einde van iedere maand. Wil je hier graag meer over weten? Lees dan snel verder!
Een jaar heeft 365 dagen, of 366 in een schrikkeljaar. Als je dit aantal dagen deelt door 7, krijg je in beide gevallen geen even getal uit de som. Als je naar de weeknummers kijkt die een jaar meekrijgt, eindig je bijna altijd bij week 52, op een aantal uitzonderingen na. Dit betekent echter niet dat een jaar precies 52 weken heeft. Weeknummers lopen namelijk op week, niet op datum. Als we het over een jaar hebben, gaat het over een relatieve periode van tijd. Het beschrijft de tijd die de aarde nodig heeft om één keer helemaal om de zon te draaien. Dat is echter niet in welke context we over het algemeen over ‘een jaar’ praten. Een jaar is een periode die kan worden opgedeeld in maanden, weken en dagen. De maanden en dagen hebben we zelf namen gegeven, zodat we ze kunnen herkennen. Volgens de Gregoriaanse kalender heeft een jaar 365 dagen. Om de vier jaar wordt er één dag bijgeteld, dat wordt dan het schrikkeljaar genoemd. De reden voor die extra dag is het feit dat de omgang om de zon niet precies in gehele dagen gemeten kan worden. Dat betekent dat een jaar dus gemiddeld 365, 25 dagen duurt.
Wat deze kwestie nog wat ingewikkelder maakt, is het feit dat er verschillende definities bestaan van ‘een jaar’. Zo heb je bijvoorbeeld een tropisch jaar, wat de periode is tussen twee lentepuntdoorgangen van de zon. Dit gaat dus om de twee momenten dat de zon in dezelfde richting staat, bewegend boven de evenaar. Dit is geen algemeen bekende term. Naast een tropisch jaar heb je ook een siderisch jaar. Dit is de periode tot de sterren weer precies op dezelfde manier aan de hemel staan. Dan heb je ook nog het anomalistisch jaar, wat verwijst naar de periode tussen doorgangen van de aarde door het perihelium in de aardbaan. Ten slotte bestaat er nog de term ‘het draconische jaar’, wat verwijst naar de periode die de zon nodig heeft om een volledig cyclus af te maken in relatie tot dezelfde maansknoop. Een jaar kan op verschillende momenten beginnen en eindigen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat 22 juni tot en met 21 juni in het volgende jaar een jaar bedraagd. Als we over een kalenderjaar spreken gaat het echter altijd over de periode 1 januari tot en met 31 december. Natuurlijk kennen we daarnaast ook nog het academische jaar of het leerjaar. Deze periode begint na de zomervakantie en eindigt weer voor de zomervakantie.
In ieder jaar zitten in ieder geval 52 weken, dit is ook te zien aan de weeknummers waar we gebruik van maken. Een jaar heeft dus altijd 52 volle weken, maar dan blijft er altijd nog een dag over. In een schrikkeljaar blijven er zelfs nog twee dagen over. Waarom hebben we nu eigenlijk dat schrikkeljaar? Als we geen schrikkeljaar zouden hebben, dan zouden de seizoenen niet meer kloppen. De lente zou dan bijvoorbeeld eerder beginnen. De extra dag van een schrikkeljaar wordt altijd ingezet in februari. In een regulier jaar heeft februari 28 dagen en in een schrikkeljaar zijn dit 29 dagen. Mensen die op 29 februari geboren zijn zullen hun verjaardag dus maar eens in de vier jaar op de dag zelf kunnen vieren. In andere jaren vieren zij hun verjaardag vaak op 1 maart, omdat er dan alsnog 365 dagen tussen zitten. Om precies te zijn kost het de aarde 365 dagen, 5 uur, 48 minuten en 46 seconden om rond de zon te gaan. Als je dit af gaat ronden, kom je na vier jaar een dag te kort. Als we dit 40 jaar zouden doen, zouden we ongeveer 10 dagen missen. Wanneer dit een eeuw lang wordt gedaan, missen we zelfs een hele maand. Dan zou er dus niets meer kloppen van de seizoenen en zou Kerst bijvoorbeeld ineens in de herfst vallen. Dan wordt de kans op een witte kerst wel ineens heel klein!
Net zoals een jaar nooit een afgerond aantal weken heeft, heeft een maand dat ook niet. Geen enkele maand duurt precies vier weken maar iedere maand heeft wel vier volle weken. Er komen altijd nog een aantal dagen bij. De maanden met 31 dagen bevatten vier weken en drie dagen, de maanden met 30 dagen bevatten vier weken en twee dagen en de maand februari bevat vier weken en 1 dag. Het is dus logisch dat de weeknummers van een jaar meestal maar tot de 52 gaan en slechts in een aantal gevallen tot 53.
Een jaar heeft altijd 52 volledige weken, maar dan blijft er altijd nog 1 dag over. In een schrikkeljaar blijven er 2 dagen over.
Een maand heeft altijd vier volle weken en dan nog extra dagen. Bij een maand met 31 dagen zijn dit 3 extra dagen, bij een maand met 30 dagen 2 extra dagen en in februari 1 extra dag.
Als we geen schrikkeljaar hadden, zouden we na verloop van tijd dagen missen. Na een eeuw zouden we zelfs een hele maand missen, waardoor Kerst ineens in de herfst zou vallen. De seizoenen zouden dus niet meer kloppen.