Laatst bijgewerkt: 27 juli 2022
Het is je vast niet ontgaan dat boeren in de afgelopen weken op verschillende plekken in het land hebben gedemonstreerd. Aan de ene kant is dit voor veel mensen vervelend, maar aan de andere kant zijn er ook veel mensen die de boeren steunen in hun strijd tegen de overheid. Waarom boeren aan het protesteren zijn, waar zij tegen protesteren en wat de politie eraan doet om de overlast te minimaliseren ontdek je in dit artikel.
Boerenprotest 2022
De stikstofplannen van het kabinet hebben de boeren in het begin van juli 2022 gedreven om “heel Nederland plat te leggen.” In het begin van deze maand waren de protesten merkbaar door afwezige producten in de supermarkten. Inmiddels zetten boeren, vissers en bouwkundigen uit het hele land zich dagelijks in om met demonstraties en protesten verandering te brengen in dit beleid.
“Wist je dat … ruim 70% van de veehouders geen vertrouwen meer heeft in de Nederlandse overheid?”
Waarom zijn de boeren aan het protesteren?
De stikstofplannen van het kabinet zijn ingrijpend voor Nederlandse boeren. Volgens de plannen moet de stikstofuitstoot tegen 2030 met 50% verminderd zijn om de natuur te beschermen tegen invloeden van de maatschappij. In beschermde natuurgebieden mag er helemaal geen uitstoot meer gesignaleerd worden en rondom beschermde gebieden moet de stikstofuitstoot niet met 50%, maar met 70% naar beneden.
Om deze plannen te kunnen uitvoeren worden vooral landbouwbedrijven getroffen. Volgens metingen zijn zij voor 40% verantwoordelijk voor CO2-uitstoot en uitstoot van ammoniak. Om de uitstoot te verminderen moeten veel boeren hun bedrijf sluiten en zijn daardoor gedwongen om te verhuizen. Dit leidt tot spanningen, protesten en demonstraties die in heel Nederland merkbaar en zichtbaar zijn.
Waar protesteren de boeren?
Begin juli zagen we protesten en demonstraties in de haven van Rotterdam, rond distributiecentra van supermarkten en bij de luchthavens van Amsterdam, Lelystad, Hilversum en andere luchthavens. In de afgelopen week zien we landelijk dat boeren en mensen die de boeren steunen, massaal de weg op gaan om het verkeer te onderbreken. De demonstraties zijn vrijwel overal zichtbaar door mensen die zich groeperen, spandoeken die worden opgehangen en vlaggen die halfstok hangen.
Wat doet de politie tegen overlast op de weg?
Files die veroorzaakt worden door tractoren die op de snelweg rijden is strafbaar. Op de snelweg geldt namelijk ook een minimale snelheid. Tijdens de protesten op de openbare wegen zijn enkele honderden boeren beboet, maar de politie treedt tot nu toe nog niet hard op om demonstraties op de weg te voorkomen of te verhelpen. Dit doen zij om vooral de vrede te bewaren. Omdat er namelijk te veel tractoren en trekkers in Nederland rijden, is het niet mogelijk om volledig te voorkomen dat zij de snelweg op gaan.
De politie houdt tijdens demonstraties toezicht op de algemene veiligheid en wordt pas actief als de algemene veiligheid in gevaar komt. Het stilzetten van tractoren op de snelweg kan er tijdens de boerenprotesten juist voor zorgen dat de veiligheid op de weg benadeeld wordt. Desondanks onderneemt de politie na protesten actie om te handhaven op overtredingen. Hoe de politie echter handelt is afhankelijk van de situatie en de gemaakte afspraken in een specifieke gemeente.
Mag de politie geweld gebruiken tijdens de boeren protesten?
Ja, de politie mag met geweld ingrijpen, maar alleen als de situatie daar om vraagt. Voor veel agenten is geweld onderdeel van het vak. Zij worden getraind om op een professionele en verantwoorde manier op te treden. Zij mogen dus geweld gebruiken tijdens de boerenprotesten, maar doen dit alleen als er geen andere mogelijkheid is.
Boeren die op een veilige en respectabele manier demonstreren worden hierin gesteund door de politie. Desondanks is het niet de bedoeling om de wet te overtreden tijdens demonstraties. Zodra deze grenzen worden overschreden treedt de politie op. Hoe zij dit doen wordt bepaald door het lokale gezag. Het gezag bestaat uit de burgemeester, de lokale politiechef en de officier van justitie. Zo wordt de ME bijvoorbeeld pas ingezet na akkoord van de burgemeester, maar zijn de normale politieagenten aanwezig op bevel van de politiechef.
Wie zijn de boeren die demonstreren?
De boeren die demonstreren zijn voor een groot deel aangesloten bij de Farmers Defence Force (FDF) en de boerenactiegroep Agractie. Dit zijn niet alleen actiegroepen die uit boeren bestaan, maar ook uit bijvoorbeeld vissers en andere mensen uit de agrarische sector. Hoeveel mensen er precies demonstreren en wie dit zijn wordt niet bijgehouden. De gemeente en de politie kijken alleen naar manieren om de rust tijdens demonstraties te bewaren.
Wie de actiegroepen precies stuurt is niet bekend. Uit onderzoek weten wij dat er verschillende actiegroepen op Facebook en andere social media kanalen bestaan. Ook zijn er groepsgesprekken aangemaakt op verschillende platformen waar demonstranten met elkaar overleggen. Het komt bovendien regelmatig voor dat hashtags als #politiegeweld, #boereninopstand en #distributiecentra trending zijn op Twitter. Via deze zoektermen kun je nauw in de gaten houden wat de ontwikkelingen tijdens een demonstratie zijn. Hier vind je namelijk recent geplaatste berichten van mensen die daadwerkelijk bij demonstraties aanwezig zijn.
Veelgestelde vragen
De grootste veroorzakers van stikstof in de lucht zijn het verkeer, de industrie en energiecentrales. In totaal zorgen deze branches voor maar liefst 60% van het stikstof in de lucht.
In Nederland wordt er een top 100 bijgehouden van bedrijven die veel stikstof uitstoten. Dit is de huidige top 5 van de meest vervuilende bedrijven in Nederland.
Tata Steel
Schiphol
Dow
Shell
Chemelot
Demonstraties en protesten zijn bedoeld als een soort communicatiemiddel. Met demonstraties en protesten is het makkelijker om de overheid te laten luisteren naar wat het volk wil. Dit betekent niet dat er direct actie wordt ondernomen voor verandering, maar brengt wel een gesprek op gang en maakt mensen bewuster.
