Laatst bijgewerkt: 31 januari 2022
Bijna ieder kind in Nederland heeft wel ooit een knikkerbaan gehad, of je nu een jongen of een meisje bent. In iedere speelgoedwinkel vond je een ruim assortiment aan knikkers, in alle soorten en maten. En natuurlijk in alle kleuren. Knikkeren bestaat al enorm lang, maar het lijkt nog lang niet uit de mode te zijn. Op het schoolplein zal het waarschijnlijk altijd een rage blijven. Als je kinderen hebt die op de basisschool zitten, weet je dat natuurlijk al lang. Een knikkerbaan kan dan ook niet ontbreken in een huishouden met kinderen.
De geschiedenis van het knikkeren
Knikkeren stamt eigenlijk al uit de tijd van de Oude Grieken en de Romeinen. Het is dus al duizenden jaren oud. Wanneer het precies is ontstaan, is niet helemaal duidelijk, maar uit opgravingen blijkt dat er in ieder geval rond 2500 jaar voor Christus al werd gespeeld met knikkers. Archeologen vonden kleine balletjes van steen in het Noorden van Pakistan, die ze uiteindelijk identificeerden als knikkers. De stenen balletjes waren helemaal glad gepolijst door het water van een stromende rivier zodat ze goed zouden kunnen rollen. Dezelfde stenen balletjes zijn gevonden in de as van Pompeï en in verschillende tombes van de Oude Egyptenaren. Ook de Grieken en de Romeinen hadden al hun eigen knikkers. In documenten die terug zijn gevonden verwezen de Romeinen zelfs naar het gebruik van knikkers bij sportwedstrijden. Archeologen vermoeden dat het de Romeinen waren die knikkers introduceerden in Europa. Naarmate knikkers meer werden gebruikt, zowel door volwassenen als kinderen, werden ze ook van andere materialen gemaakt zoals klei, marmer en hardere steensoorten.
Zelf een knikkerbaan maken
Als je een beetje handig bent en houdt van een beetje knutselen, kun je er natuurlijk voor kiezen om een knikkerbaan zelf te maken voor je kids. Dit kun je op allerlei manieren doen en met verschillende materialen. Zo kun je bijvoorbeeld een houten knikkerbaan maken, maar ook een knikkerbaan van wc-rollen. Om er een te maken met wc-rollen heb je een aantal dingen nodig. Wc-rollen of keukenrollen, een kartonnen doos, een schaar, lijm, knikkers en plakband of tape. Een knikkerbaan maken met wc-rollen is de simpelste manier, maar als je graag klust is een houten knikkerbaan maken ook geen grote uitdaging. Al kun je zo’n baan natuurlijk zo ingewikkeld maken als je maar wil. Zo’n knikkerbaan knutselen met wc-rollen is natuurlijk ook erg leuk om samen met je kind te doen. Voor kinderen die veel met LEGO spelen kan het ook een leuke uitdaging zijn om een knikkerbaan van LEGO te bouwen. Zo stimuleer je ook meteen de creativiteit van een kind. Je kunt er al vroeg mee beginnen, want zelfs van Duplo kun je als je lekker creatief bent een knikkerbaan maken!
Toch maar een knikkerbaan kopen
Als je niet zo handig bent en je kind niet al te geduldig is met knutselen, kun je natuurlijk ook gewoon een knikkerbaan kopen. In iedere speelgoedwinkel met de grootte van de Intertoys kun je wel een knikkerbaan vinden. Je kunt zelfs kiezen tussen allerlei merken en materialen. Hubelino is een geliefd merk als het gaat om een knikkerbaan. Ze bieden verschillende sets aan voor kinderen van diverse leeftijden. Zo heb je Duplo banen voor kinderen van 3 tot 4 jaar, Pixelpakketten voor kinderen van 2 tot 3 jaar, Skyrail banen voor kinderen vanaf 7 jaar en Lego banen voor kinderen vanaf 8 jaar. Een merk dat erg populair is bij oudere kinderen is Gravitrax. Met Gravitrax kun je soms ook een behoorlijk ingewikkelde knikkerbaan maken. Het geeft dus wat meer uitdaging en je kunt ze vaak op meerdere manieren in elkaar zetten. Dat geldt ook voor een knikkerbaan van Clementoni. Dit merk combineert knikkerbanen met allerlei bewegende elementen en is dus ook vooral geschikt voor oudere kinderen. Een knikkerbaan van Quercetti zit een beetje tussen de ingewikkelde en de simpele banen in. Ook het materiaal is wat simpeler en wat veiliger voor jongere kinderen. Er zitten bijvoorbeeld geen al te kleine onderdelen bij.
Knikkerspelletjes voor kinderen
Naast het knikkeren op een knikkerbaan zijn er natuurlijk een hoop spelletjes die je met knikkers kunt doen, bijvoorbeeld op het schoolplein. Een simpel spelletje dat we allemaal kennen is het knikkeren in een potje. Je moet dan van verschillende afstanden jouw knikkers in het potje zien te krijgen. Op veel schoolpleinen zit er al een gat in de grond om dit spel te kunnen spelen. Het is dan ook een echte klassieker. Er zijn ook officiële regels voor dit spel, vastgelegd door de Nationale Knikkerkampioenschappen. Daarnaast heb je nog spelletjes zoals ‘punten pakken’, waarbij je met krijt een aantal velden op de vloer tekent. Ieder veld krijgt een bepaalde waarde aan punten. Het kleinste veld of het veld dat het verst weg is, krijgt het hoogste aantal punten. Iedere speler gaat proberen zijn knikkers in de velden te krijgen en zoveel mogelijk punten te scoren. Als je een spel zoekt voor twee spelers, kun je ‘De Achtervolging’ spelen. Dit spel houdt in dat de eerste speler een knikker voor zich uit gooit en dat de tweede speler met zijn of haar knikker op die van speler één mikt. Wie als eerste de knikker van de andere speler raakt, wint de achtervolging. Dit zijn slechts een paar voorbeelden van spelletjes die je kunt spelen met knikkers. Op internet kun je er nog een heleboel vinden.
Veelgestelde vragen
Ja, je kunt zelf een knikkerbaan in elkaar knutselen met wc-rollen. Dit is redelijk simpel en kost niet zo veel tijd. Als je van klussen houdt, kun je ook proberen een knikkerbaan te maken van hout.
Knikkerbanen van het merk Hubelino zijn het meest geschikt voor jonge kinderen, of een knikkerbaan van Duplo.
Voor oudere kinderen zijn knikkerbanen van de merken Gravitrax en Clementoni erg leuk, of de knikkerbanen die je van LEGO kunt maken.
